Było ich dwóch...

Dlaczego po Konstantym Kazimierzu Régameyu, pianiście, kompozytorze, pedagogu i edytorze wydawnictw pedagogicznych, działającym w przed- i porewolucyjnym Kijowie zaginął wszelki słuch? Choć był ojcem powszechnie znanego i cenionego kompozytora i pianisty, a także profesora filologii orientalnej Konstantego Regameya, związanego z Warszawą, a po wojnie z Lozanną, twórcy Pieśni perskich, Kwintetu, koncertu podwójnego Lila oraz kantaty Wizje według proroka Daniela, to ani w Polsce, ani w Szwajcarii praktycznie nic o nim nie było wiadomo. Syn Konstantego Kazimierza — także Konstanty — przez matkę Lidię Slawicz przywieziony został do Warszawy w 1920 roku. Ponieważ pochodziła z mieszanej rodziny i uważała się za prawosławną Rosjankę, zadecydowała, żeby chrzest syna odbył się także w cerkwi. Nie była przychylna ani polskiej kulturze, ani obecności języka polskiego w ich domu w Kijowie, mimo że mąż Konstanty Kazimierz chciał mówić z synem po polsku. Jednakże w obliczu zagrożenia wojną domową i głodem na Ukrainie postanowiła uchodzić do Polski. Miał na to wpływ także nowy związek z polskim oficerem, Jerzym Czechowiczem, który starał się jej dopomóc. W ten sposób syn Konstanty znalazł się w Warszawie, a jego ojciec Konstanty Kazimierz po został w Kijowie. Kordon pomiędzy burżuazyjną republiką polską, jak wówczas określano sąsiedzki kraj, a Ukraińską Republiką Radziecką stał się trudny do pokonania. O ile Konstanty Regamey przeniknął do krwiobiegu kultury polskiej jako kompozytor i krytyk muzyczny, w Szwajcarii romańskiej stał się pierwszoplanową postacią jako twórca o nastawieniu progresywnym i organizator życia muzycznego, a do nauki światowej wszedł jako wybitny filolog orientalista, o tyle jego ojciec Konstanty Kazimierz przestał w świadomości zbiorowej istnieć.

Jerzy Stankiewicz, Zapomniana postać Konstantego Kazimierza Régameya i jego nowo odnaleziony „Koncert fortepianowy fis-moll” op. 21, w: Sto lat muzykologii polskiej. Historia, teraźniejszość, perspektywy, red. Dagmara Łopatowska-Romsvik, Aleksandra Patalas, Musica Iagellonica, Kraków 2016, s. 257-275; przedruk w: „Forum Muzykologiczne” 2015-2016, Sekcja Muzykologów Związku Kompozytorów Polskich, Warszawa 2016, s. 75-90.