Przejdź do głównej treści

Obszary działalności Konstantego Regameya

W IV 1945 Konstanty Regamey został zatrudniony na uniwersytecie w Lozannie, także na uniwersytecie we Fryburgu od 1946 jako profesor nadzwyczajny lingwistyki ogólnej; w Lozannie najpierw był lektorem języka rosyjskiego i języków orientalnych, od 1949 wykładał o językach i cywilizacji słowiańskiej i orientalnej, od 1957 profesor zwyczajny. W III 1947 przyjechał do Krakowa, był obecny na prawykonaniu wersji orkiestrowej Pieśni perskich. Nie porzucając twórczości kompozytorskiej (Kwartet smyczkowy, Wariacje i temat) Konstanty Regamey poświęcił się pracy badawczej w dziedzinie filologii orientalnej i sanskrytu, w latach 1949–50 wygłaszał wykłady w Indiach i Egipcie, był delegatem na XXII Międzynarodowy Kongres Orientalistów w Istambule. W latach 1954–62 został wraz z P. Meylanem redaktorem pisma „Feuilles Musicales”; należał do Société Linguistique w Paryżu. W 1955 na festiwalu w Donaueschingen odbyło się prawykonanie Pięciu etiud, które dzięki oryginalności brzmienia i wirtuozerii wokalnej należą do jego najbardziej cenionych utworów. W 1956 był jednym z inicjatorów programu zbliżenia kultur Wschodu i Zachodu (UNESCO); przebywał w Nowym Delhi, gdzie spotkał się z Dalaj Lamą. W 1959 rozpoczął pracę nad operą Don Robott, której nie ukończył. W 1962 jako pianista odbył tournée koncertowe ze skrzypaczką Anne-Marie Gründer po Związku Radzieckim. W Moskwie doszło do spotkania z Swietłaną Konstantynowną Regamey, dotąd nieznaną córką jego ojca z drugiego małżeństwa, a więc jego przyrodnią siostrą, która była architektem i odwiedzała później Regameya w Lozannie. Po powrocie skomponował Pięć poematów Jeana Tardieu na chór a cappella, uznanych przez krytykę za utwór bliski estetyce W. Lutosławskiego, których prawykonanie na Międzynarodowym Festiwalu Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień” w 1964 przyniosło mu spektakularny sukces. W latach 1963–68 był prezesem Association des Musiciens Suisses oraz sekcji szwajcarskiej Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej, a w 1964 utworzył szwajcarską Radę Muzyczną i został jej przewodniczącym. Pozostawał w bliskich kontaktach z P. Sacherem, który wielokrotnie dyrygował wykonaniami jego utworów. W 1966 ponownie odwiedził Polskę, jako gość festiwalu Warszawska Jesień, z okazji prawykonania Autografu. W 1973 skomponował na zamówienie opery w Hamburgu drugą operę Mio, mein Mio. W latach 1969–73 był członkiem prezydium MTMW. W 1970 napisał kantatę Alfa, a w 1976 koncert podwójny Lila dedykowany P. Sacherowi. W 1977 zakończył pracę na uniwersytecie we Fryburgu i w Lozannie i przeszedł na emeryturę; w tymże roku przebywał w Baranowie, gdzie polskie środowisko muzyczne obchodziło 70. rocznicę jego urodzin. W IX 1978 objęty prawie całkowitym paraliżem znalazł się w klinice w Lozannie. W kontynuowaniu pracy nad kantatą Visions pomagał mu kompozytor J. Balissat, któremu Konstanty Regamey częściowo dyktował ten utwór. Na wózku inwalidzkim Konstanty Regamey uczestniczył w Wielki Piątek 13 IV 1979 w uroczystym prawykonaniu Visions w katedrze w Lozannie, odnosząc swój ostatni wielki sukces artystyczny. 19 V 1983 na uniwersytecie w Lozannie odsłonięte zostało popiersie kompozytora. 22 XI 1991 w Lozannie umarła żona Konstantego Regameya, archiwa kompozytora przekazane zostały do Bibliothèque Cantonale et Universitaire. W 1987 w Warszawie odbyło się sympozjum Związku Kompozytorów Polskich poświęcone jego twórczości. Staraniem Zarządu Oddziału Krakowskiego ZKP i z udziałem Pro Helvetii wiosną 1993 pod kierunkiem pianistki Barbary Halskiej odbyło się w Polsce 10 koncertów uświetniających 10. rocznicę śmierci Konstantego Regameya, a wiosną 1995 w Kijowie, we Lwowie i Drohobyczu. W 1994 Barbara Halska, niezłomna wykonawczyni jego muzyki, założyła Ensemble Regamey, który w ramach 6. Międzynarodowych Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich wykonał Kwintet (w obecności H.M. Góreckiego). W 2002 dla uczczenia 20. rocznicy śmierci odbyło się w Krakowie pierwsze polskie wykonanie Symfonii inkantacji. W ramach Międzynarodowych Dni Muzyki Kompozytorów Krakowskich w 2004 odbył się koncert kompozytorski Regameya, a w rocznicę stulecia urodzin kompozytora koncerty i Międzynarodowa Konferencja Muzykologiczna „Fenomen osobowości Konstantego Regameya” z udziałem uczestników ze Szwajcarii i Ukrainy. W Bibliotece Uniwersyteckiej w Warszawie otwarta była wystawa „Konstanty Regamey. Polistylista”. Dla uczczenia stulecia urodzin Regameya miały miejsce na festiwalu w Krakowie polskie prawykonania kantaty Wizje oraz cztery jej wykonania na Ukrainie (mecenas Pro Helvetia). Od 2014 w wydawnictwie Musica Iagellonica pod redakcją J. Stankiewicza zaczęły ukazywać się zeszyty z utworami kameralnymi Regameya (Pieśni młodzieńcze, Pieśni perskie w wersji francuskiej i polskiej oraz Utwory młodzieńcze na fortepian, 2023).

https://polskabibliotekamuzyczna.pl/encyklopedia/regamey-konstanty/